Schematherapie
Voel jij je direct afgewezen en verdrietig als een vriend of vriendin een afspraak afzegt? Zorgt een klein puntje van kritiek op je werk er al voor dat jij je mislukt, onzeker of boos voelt? Of durf jij nooit een intieme relatie aan te gaan omdat jij bang bent verlaten of gekwetst te worden?
Het zijn voorbeelden van hardnekkige gedragspatronen en vervelende gevoelens die jouw leven keer op keer flink in de war schoppen. Je weet wel dat jouw baas tevreden over jou is, maar toch word je keer op keer overmand door nare emoties zoals onzekerheid wanneer hij een kleine aanpassing in jouw werk wenst.
Lukt het jou niet om deze vervelende gevoelens los te laten en te veranderen? Dan is schematherapie mogelijk een geschikte behandeling om jou te helpen deze gedragspatronen te doorgronden en te veranderen.
Wat is schematherapie?
Deze behandeling is gericht op het herkennen van jouw nare gevoelens en hardnekkige (gedrags)patronen om daar vervolgens meer grip op te krijgen of die te veranderen. Schematherapie wordt vooral gebruikt als therapie bij mensen met ernstige psychische stoornissen zoals persoonlijkheidsstoornissen, eetstoornissen of angststoornissen.
Schematherapie leert je hoe jouw gedrag en jouw patronen zijn ontstaan. Het is een vorm van therapie waarbij jouw gevoelsleven en emotionele behoeften centraal komen te staan, evenals de wijze waarop je in het hier en nu met die behoeften omgaat. Je leert jouw emotionele behoeften herkennen, accepteren en eraan tegemoet te komen.
Emotionele basisbehoeften
De manier waarop jouw opvoeders met jou omgingen, kan invloed hebben op het ontstaan van bepaalde schema’s. Elk kind heeft emotionele basisbehoeften zoals geborgenheid en veiligheid, maar daaraan is om welke reden dan ook, niet altijd tegemoet gekomen. Dat kan op latere leeftijd tot problemen leiden. Het gaat om de volgende basisbehoeften:
- Een veilige band met andere mensen hebben
- Duidelijke grenzen en leiding krijgen
- Eigen keuzes maken, en onafhankelijk mogen zijn
- Spontaniteit en plezier kunnen uiten
- Vrijheid om je behoeften en emoties te uiten
Wanneer tijdens jouw kindertijd één of meer emotionele basisbehoeftes niet zijn vervuld, kunnen negatieve schema’s ontstaan. Er zijn 16 schema’s onderzocht en ontwikkeld. Voorbeelden van schema’s zijn : emotioneel tekort/verwaarlozing, verlating, wantrouwen, sociale isolatie, minderwaardigheid, zelfopoffering, en afhankelijkheid. In bepaalde situaties worden bepaalde (kinderlijke) gevoelens en patronen, ook wel schema’s genoemd, steeds weer opgeroepen.