Systeemtherapie

Systeemtherapie is een vorm van psychotherapie. Binnen deze therapie staat de omgang met mensen uit je omgeving centraal. Jouw familie, gezin, collega’s en vrienden vormen sociale systemen. Bij veel mensen is de familie of het gezin het belangrijkste systeem. Systeemtherapie wordt daarom ook wel gezins- en relatietherapie genoemd, hoewel systeemtherapie breder is dan dat. Docenten of hulpverleners kunnen bijvoorbeeld ook bij de therapie worden betrokken.

Elkaar begrijpen

Binnen de sociale systemen beïnvloeden mensen elkaar bewust en onbewust. Gedrag, verwachtingen en gevoelens ontstaan in wisselwerking met anderen. Deze wisselwerking verloopt alleen niet altijd soepel. Jij en je partner hebben bijvoorbeeld andere ideeën over de opvoeding van jullie kind of de omgang met jullie zieke (schoon)ouders. Het is soms moeilijk om elkaar te begrijpen. Je kunt hierdoor last krijgen van bijvoorbeeld stress of angst, of aanwezige psychische problemen worden versterkt of in stand gehouden.

Wanneer je psychische klachten hebt kunnen die ook invloed hebben op de mensen om je heen. Wanneer je bijvoorbeeld depressief bent, kan jouw partner zich onzeker, radeloos of boos voelen omdat jullie nooit meer iets samen ondernemen, dit kan jou weer negatief beïnvloeden.

Betrekken van naasten

Het betrekken van je naasten bij de behandeling kan dan uitkomst bieden. De klachten worden bekeken tegen de achtergrond van je omgeving en de mensen om je heen kunnen bijdragen aan de oplossing van de problemen die er spelen. Bij een kind met gedragsproblemen kan bijvoorbeeld naar de thuissituatie worden gekeken en kunnen de ouders en/of broers en zussen bij de gesprekken worden uitgenodigd, zodat de interactie binnen het gezin duidelijker wordt.

Waarom systeemtherapie?

Het doel van systeemtherapie is om je klachten en jullie problemen te verminderen of te verhelpen. Het is belangrijk dat jullie als betrokkenen beter leren omgaan met de klachten of problemen op een manier waarbij jullie je prettig voelen. Daarnaast is het doel van de therapie om elkaar beter te leren begrijpen, elkaar positief te leren beïnvloeden en te ondersteunen.

Systeemtherapie kan als losstaande behandeling worden toegepast en is ook effectief naast individuele vormen van psychotherapie.

Wanneer je systeemtherapie krijgt, krijg je een intake gesprek over de behandeling. Met je behandelaar bespreek je jouw klachten en wordt gekeken waar de klachten mee te maken kunnen hebben. Je naaste omgeving wordt daarbij betrokken. Hoe beïnvloeden bijvoorbeeld je familie, partner, vrienden of collega’s jou en jij je omgeving? Afhankelijk van de problemen en de mogelijke oorzaak ervan, worden ook naasten bij één of meerdere sessies uitgenodigd. Jouw partner of ouders kunnen bijvoorbeeld bij een sessie aanwezig zijn. Dit wordt van tevoren altijd met jou overlegd. Systeemtherapie kan ook als individuele therapie worden gegeven, er worden dus niet altijd andere mensen uitgenodigd.

Gezamenlijke sessies

Tijdens een gezamenlijke sessie kan de systeemtherapeut zien hoe jullie met elkaar omgaan, met elkaar communiceren en elkaar beïnvloeden. Er worden geen beschuldigingen of verwijten gemaakt. Jullie worden ook bewust van de eigen omgang met elkaar en de manier waarom jullie op elkaar reageren. Dit kan vervolgens worden veranderend of bijgesteld.

Het aantal sessies verschilt per persoon, stel of gezin en ligt aan de soort klachten en de ernst ervan. Een depressie is bijvoorbeeld een heel ander probleem dan huiselijk geweld. Het aantal betrokken personen kan verschillen per sessie.

De behandeling kan bij verschillende psychische klachten als (extra) therapie worden ingezet zoals bij relatieproblemen, opvoedingsproblemen, rouw, depressie, angst en burn-out klachten. Bij ernstige psychiatrische stoornissen, zoals een persoonlijkheidsstoornis, kan systeemtherapie ook uitkomst bieden. Het kan gezinsleden bijvoorbeeld helpen om samen met de stoornis om te leren gaan. Het is belangrijk dat iedereen zich probeert in te zetten tijdens de therapie en bereid is naar de ander te luisteren. Individuele klachten worden ook afzonderlijk behandeld. Wanneer individuele behandeling in het verleden niet tot de gewenste resultaten heeft geleid kan systeemtherapie helpen.

Bij Lentis werken opgeleide systeemtherapeuten die systeemtherapie mogen uitvoeren. Jouw systeemtherapeut zal kijken naar hoe jij en je naasten met elkaar omgaan en op elkaar reageren. Hij of zij zal jullie daar ook van bewust maken, met als doel verbeteringen aan te brengen. Systeemtherapie kan erg intensief zijn en het is dan ook belangrijk dat iedereen zich tijdens de sessies veilig voelt en zich op zijn gemak voelt bij de systeemtherapeut.

Locaties systeemtherapie

Voor meer informatie omtrent systeemtherapie of een behandeling kun je terecht bij het Centrum Integrale Psychiatrie van Lentis in Groningen of bij PsyQ. Op alle Lentis locaties wordt systeemtherapie aangeboden. Vraag je behandelaar naar de mogelijkheden.

Behandelaars

Mariët Eppink

Hans Smit